Doctor Dark


Veranderingen.


Tja, veranderingen. Soms zijn ze leuk, soms zijn ze alles behalve leuk, en soms. soms zijn ze gewoon nodig.

Dat wil niet zeggen dat ze makkelijk zijn, en dat er geen keuzes gemaakt moeten worden. In tegenstelling.


Als je me een beetje volgt, ken je mijn verhaal ook wel een beetje.

Voor wie het niet kent geef ik even een beknopte beschrijving.

Ken je dit verhaal kun je rustig skippen naar de volgende alinea.

--------------------------------------------------------------------------------------

Ik ben ooit verzeild geraakt in de mode fotografie. In sommige opzichten erg leuk, maar voor mij was de uitdaging en creatieve rek er helemaal uit.

Fashion fotograaf klinkt voor velen waarschijnlijk als een droombaan, en dat kan het zeker zijn! Net zoals modellenwerk. Maar dan moet je eigenlijk wel in het allerhoogste segment terecht komen. De befaamde top 0,1%

En natuurlijk! Die kun je als je echt wil heus wel bereiken als je bereid bent om daarnaast alles en iedereen op te offeren.

Ik heb nooit in die top 0,1% gezeten. Verre daarvan.

En ook al heb ik hele leuke en bekende (merken en personen) als klant gehad, dat was ook maar 0,1% van het werk.

Het werd voor mij vooral heel eentonig. Dezelfde concepten en producten veelvoudig fotograferen. 

Modellenshoots, maar dan wel allemaal exact hetzelfde. Voor de één is het weggelegd, ik ben geen mens voor een lopende band werk baantje.

Ik heb het heel kort nog geprobeerd te combineren met vrij werk. Gewoon creatieve concepten met mensen die dat ook leuk vinden. Gewoon voor de lol, om even wat anders te kunnen doen.

Dat was ook niet voldoende, want ergens wist ik wel wat ik graag wilde fotograferen. En dat waren geen basic en mainstream mode dingen als hoofdzaak.

Toen ben ik van de ene op de andere dag radicaal gestopt met doen wat ik eigenlijk helemaal niet leuk meer vond, en op zoek gegaan naar wat ik wel wilde. Want hoe ben je daar zeker van als je het nooit hebt gedaan?

Dus ik ben allerlei thema's, concepten, en vooral veel verschillende mensen gaan fotograferen.

Dat is in een notendop, wat je op mijn website en social media kanalen nu terug ziet. En een deel van mijn persoonlijke zoektocht naar een eigen stijl.

--------------------------------------------------------------------------------------


Tijdens mijn zoektocht is er nogal wat gebeurd. Zeker voor een groot deel mijn eigen schuld. Dus ik wil hier absoluut niet de schuld volledig buiten mezelf leggen.

Ik ben doorgaans erg eigenwijs, en wil mijn eigen conclusies trekken op basis van mijn eigen ervaringen, en niet op basis van wat een groepje doorgewinterde beroepsfotografen uit het vak tegen me verkondigden.

Ik ging fotograferen zonder er aan te verdienen, sterker nog het kostte me gewoon aardig wat geld. Iets wat in bepaalde kringen eigenlijk volledig not done is. Dat was voor beginners, amateurs, hobbyisten, en het afvoerputje van de fotografie wereld (niet mijn woorden)

Dat heeft me her en der wel wat respect verlies gekost, want ik ging dat tóch gewoon doen.


In zekere zin had ik heel snel door wat me het meeste aansprak, dat was ook geen verrassing. Maar ondanks dat heb ik heel veel vormen en stijlen van fotografie een kans gegeven. 

Het nadeel hier aan was vooral dat je als fotograaf, of als model evengoed, heel snel word opgeslokt door een hele boel mensen die dan ook wel eens met je willen werken, of een bepaalde foto zien die je hebt gemaakt, en dat zelf ook wel eens willen.

Er was een periode waarin fotoshoots met rookfakkels onwijs populair was. Iedereen wilde dat doen.

Even vanuit mijn eigen oogpunt en ervaring gesproken, als ik een oproep had geplaatst waarbij ik zou aangeven, Fotoshoot met rookfakkels, ik zoek hier voor modellen. Zonder overdrijven, dan stonden er mensen in rijtjes in de comments of inbox.

Dit is natuurlijk niet iets wat je in één keer volledig onder de knie hebt, dus prima om er een paar keer mee te oefenen....

Toen ze nog legaal waren, dat is inmiddels niet meer zo, lagen er op een gegeven moment 300 rookfakkels op voorraad.

Natuurlijk met als intentie, ik oefen er een paar keer mee, en dan kost dat me maar een investering aan rookfakkels, en het grootste deel is wel te verkopen als onderdeel van fotoshoots.

Maar zoals gezegd, zodra je eenmaal opgeslokt wordt, vervalt dat idee wel een beetje. Het werd ook wel een beetje een standaard vraag als ik met iemand een fotoshoot ging doen. "Kunnen we dan ook nog even met rookfakkels shooten als we toch al bezig zijn?"

En ik ben meestal de moeilijkste niet, dus dat gebeurde met enige regelmaat. Dan lag het niet aan de mensen, maar die hele rookfakkel fotoshoots gingen me ook wel weer heel erg tegen staan.

Als je het mij vraagt, is het goed om te zoeken naar concepten die je leuk vind, en hier ook mee verder gaan, tot je je doel bereikt hebt.

En laten we wel wezen, als fotografie je werk is of je wil er je werk van maken is het totaal zinloos om hetzelfde concept te blijven fotograferen onder het mom van, portfolio opbouwen, of diversiteit in personen, of eender welke reden je voor jezelf hebt aangehaald.

Hetzelfde geld voor modellen hoor, en ik hoor het ook steeds vaker terug in gesprekken met modellen.

Een tijdje geleden had ik een fotoshoot dag met een bevriend fotografe georganiseerd. met concepten die ik al wel had geshoot en zij nog niet, dus leuk om eens over te doen voor mij, nieuw materiaal voor haar.

In een gesprek met één van de modellen die dag kwam ook naar voren dat zij vooral, eigenlijk alleen gevraagd werd voor boudoir / lingerie fotoshoots. Want dat was vrijwel alles wat er op haar instagram te zien was. Ja daar is ze absoluut zeer bekwaam in, maar wat bracht het haar verder nog om voor fotografen te poseren in een concept wat ze al zo vaak had uitgevoerd? Behelve dan dat het een andere fotograaf was, helemaal niets. Onkosten aan reizen, werk met poseren, het voorzien in make up en kleding. En weer een eigenlijk exact dezelfde foto serie, gemaakt door een andere fotograaf.

Dus ja, wil je dat shooten, dit zijn mijn tarieven als model. En dat snap ik heel goed!

Iets waar ik voordat ik aan kostenloos fotograferen begon ook wel een beetje voor was gewaarschuwd. Uiteindelijk is het dan geen spat anders als de mode industrie waarin je keer op keer op keer hetzelfde herhaald.

Het enige vcrschil? In de mode industrie kreeg je er nog een fatsoenlijk loon voor.


Met alle respect, maar het is inmiddels ook wel iets geworden wat me steeds meer begint op te vallen als ik op mijn social media kijk.

Fotografen die eigenlijk vrijwel altijd exact hetzelfde doen. Zelfde thema. zelfde styling van modellen, zelfde poses, zelfde kleuren en bewerkingen.

Onder het mom van, dit is mijn stijl.

Helemaal goed natuurlijk, maar hoe vaak ga je dat nog posten?

Leuk dat er dan telkens een andere persoon te zien is, maar verder is wel echt alles keer op keer hetzelfde. 

Hoewel het als fotograaf goed is om je een beetje te specialiseren in een bepaalde stijl, er is wel een verschil met dat en eigenlijk gewoon een one trick wonder zijn.

Een consistent portfolio is absoluut belangrijk. Consistent in kwaliteit vooral als je het mij vraagt, niet in kwantiteit.

Er is een tijd een hype geweest waarbij fotografen hun hele feed in dezelfde kleuren hadden. Wat in weze inhoud is dat je alleen maar hetzelfde doet en dezelfde filters op foto's staat te rammen.

Ik als klant zou het dan na 10 foto's wel gezien hebben, en geen dertien in een dozijn foto willen van mezelf.

Ik kan er naast zitten, maar zo kijk ik er tegen aan.


Maar wat heeft dit met mijn verhaal te maken?

Nou, in weze kreeg ik het idee dat ik die kant op aan het gaan was. Die kant, en de kant waar ik eigenlijk al van af was gestapt.


Dat begon onder andere met die rookfakkels, iets wat inmiddels door iedereen ook al wel tot in den treure toe is gefotografeerd, en dat ging verder toen ik dacht dat het wel leuk was om cosplayers te fotograferen.

En nee hoor daar heb ik geen spijt van, en ik heb daardoor leuke beelden kunnen maken, leuke mensen leren kennen, en op gebied van fotografie en nabewerking ook veel geleerd.

Maar uiteindelijk leek het ook wel een beetje een bodemloze put. En dat lag zeker niet aan de mensen, maar meer aan het feit dat wanneer je mensen leert kennen, deze mensen ook weer vrienden hebben met een gemeenschappelijke hobby, en dat je ook steeds vaker als fotograaf gevraagd word.

Toen ik hier net mee begon zag ik op evenementen wel eens wat bekendere of populaire fotografen uit die wereld rondlopen, en een deel daarvan kwam daar even fotograferen met wat vrienden, en heel uitzonderlijk werd er wel eens iemand anders op de foto gezet. Daarna vertrokken ze weer of ze zeiden gewoon nee tegen iedereen die om een korte fotoshoot vroeg.

Toen vond ik dat eigenlijk best vreemd. Naar mate de jaren verstreken ben ik dat eigenlijk steeds meer gaan begrijpen. 

Want neem nu een hele populaire cosplay fotograaf, eentje die meteen bij je in je hoofd opkomt als je denkt aan cosplay fotografie.

Wanneer deze op een evenement rond loopt zal 80% van de aanwezigen daar vast wel een foto van willen. Wat logisch is, maar natuurlijk totaal niet haalbaar. Dus er worden keuzes gemaakt. Niet voor iedereen de leukste keuze, maar uiteindelijk heb je als fotograaf ook een grens, en maar 24 uur in een dag en zeven dagen in een week.


Ik heb nog geprobeerd om op dat soort dagen selectiever te zijn en 1 foto per persoon af te leveren, maar dat werkte eigenlijk ook gewoon voor geen meter. Want mensen zijn doorgaans kudde dieren, en het is natuurlijk ook niet leuk als je van een groepje een persoon wel fotografeert, en de rest links laat liggen. Dat deed ik eigenlijk ook nooit, want over het algemeen waren het ook altijd gewoon aardige, dankbare mensen in prachtige kostuums.

Maar, dat hield wel in een flinke backlog (edit achterstand) en soms ook wel van uitgebeelde karakters die ik niet kende of die me niet heel erg aanspraken. 

En ik weet van mezelf heel goed dat als ik dat denk, dat ik beter nee kan zeggen, dat ik dat ook moet doen.  Want dan krijg je ook echt niet mijn beste werk als resultaat, als ik wel ja zeg.

Dat doe ik bij betaalde opdrachten ook. Althans, dan geef ik het advies om een andere fotograaf te benaderen, omdat het idee me niet aanspreekt, of gewoon omdat ik denk dat ik niet kan leveren wat iemand voor ogen heeft.

Het is dan natuurlijk nog steeds een vrije keuze om wel mij als fotograaf te boeken, en uiteraard doe ik dan mijn uiterste best, maar ik ben daar in liever gewoon eerlijk.

Natuurlijk is geld ontvangen voor werkzaamheden leuk, en natuurlijk moet je bij elke baan wel eens minder leuke dingen doen, dat hoort er bij.

Maar in dit geval heb ik de keuze luxe en vrijheid om te kiezen om nee te zeggen als ik iets echt niet wil doen.


De moeilijkste keuze voor mij was om radicaal te stoppen met gratis fotografie.

Ja, er zullen altijd interessante, leuke, mooie, en wat je je maar kan bedenken, modellen zijn die wel met je willen samenwerken ter uitbreiding van elkaars portfolio, of gewoon omdat ze het leuk vinden voor de camera te staan, en de foto's op hun privé social media plaatsen.

En als je een beetje creatief bent kun je eindeloos concepten bedenken die je graag wel eens wil fotograferen.

Hoe ik het voor mezelf zag? Ik denk dat als ik een heel jaar, alle 365 dagen tijd zou hebben voor fotoshoots, ik binnen een week alle 365 dagen vol had kunnen plannen zolang er niet voor betaald hoefde te worden.

Dat klinkt misschien een beetje als grootspraak, vanuit mijn oogpunt zou ik willen dat het grootspraak is. Die 365 dagen zouden dan snel vol zitten, en als het 2 of 3 mensen op een dag mochten zijn, zaten ze waarschijnlijk ook vol.

Ergens is het een eer natuurlijk, maar het voegt voor mij eigenlijk niets toe behalve een hele boel werk en onkosten.

Daarnaast begon het ook een beetje te lijken op het geforceerd maken van content, om maar te kunnen blijven posten op social media.

Ja, ik krijg de meeste boekingen via social media, en meer posten betekent meer of vaker gezien worden. Maar voor mij gaat dat echt zijn doel voorbij.

Ik wil dingen posten waar ik zelf blij van wordt, niet waar het internet blij van wordt. Ik wil content maken waar ik zelf echt achter sta, niet wat het internet verwacht.

Wat daarnaast ook wel meespeelt is dat je geen realistische content maakt als je alleen maar samenwerkt met ervaren modellen. Dat staat natuurlijk erg mooi en trekt veel meer aandacht doorgaans, maar als je met echte klanten wil werken heb je vaak niet de luxe dat ze weten hoe te poseren en wat wel en niet mooi vertaalt naar een foto.

Voor modellen geld wel een beetje hetzelfde, en dat vertelden sommige modellen me ook wel. Heeft het echt veel zin om als model gewerkt te hebben met talloze fotografen? Niet echt, tenzij je het gewoon leuk vind.

In de tijd dat ik zelf modellen mocht boeken en selecteren voor fotoshoots, keek ik niet verder dan de eerste 10 foto's die ik zag over het algemeen.

En maakte het voor mij uit of jantje de amateur die foto had gemaakt, of pietje de professional? Nee natuurlijk niet, want met wie je gewerkt hebt zegt helemaal niets over  je skills. Tenzij het iemand is wie je van a tot z door alle poses heen heeft begeleid. Dan zegt het vooral dat je zelfstandige skills in mindere mate aanwezig zijn.

Één van de weinige dingen waarvoor ik mezelf veren toe durf te bedelen is, dat ik doorgaans prima kan inschatten wie er voldoende potentieel heeft van nature om model te staan zonder enige echte ervaring.

En dat is prima te zien aan simpele kiekjes die gemaakt zijn door vrienden met een mobieltje.

En zie ik dat potentieel niet direct, iedereen kan poseren met de juiste hulp. En ik ben van mening dat een fotograaf zich ook zou moeten verdiepen in dat onderdeel van een fotoshoot, niet alleen maar in het werken met apparatuur.

Nog beter, eigenlijk zou je zelf eens moeten ervaren wat je klanten ervaren als ze voor je camera staan.

Want je kan wel denken, doe maar rustig, alles komt goed, ik help je wel met poseren etc. Er komt een heuse emotie bij kijken, zeker als het mensen zijn die je totaal niet kent.

Kort gezegd, een portfolio vol met ervaren modellen is heel mooi, en ook wel makkelijk, want je hebt er als fotograaf geen omkijken naar, behalve de juiste hoeken en het juiste licht vinden en je apparatuur en nabewerking onder de knie te hebben.

Maar daar heb je helemaal niets aan als je een klant krijgt die graag van die mooie foto's wil die je zo trots laat zien op je social media of website.


Dus ik ben voor mezelf eens verder gaan onderzoeken hoe de mensen waar ik tegen op kijk werken. Ik heb het sommigen ook gewoon gevraagd, want die heb ik wel eens vaker gesproken, en heel gek eigenlijk, iemand waar ik jaren geleden gigantisch tegen op keek, en nog steeds, heeft mij ook eens om advies en mijn oprechte mening gevraagd. Dus diegene gaf het op haar beurt ook graag terug.

Wat fijn dat dat soort dingen ook gewoon kunnen! In plaats van elkaar te zien als concurrent met alle nijd van dien. Iets wat ook veel te vaak gebeurd, maar dat spaar ik voor een andere keer.


Wat doen deze mensen dan precies wat mij heeft geholpen in een keuze maken? 


Ze hebben zelf ook jarenlang gedaan wat ik deed, veel samenwerken, met veel verschillende mensen om maar, zoals eentje het heel mooi wist te verwoorden, precies zoals ik het ook zou zeggen, content te pushen. De social media strijd aangaan met alle andere fotografen (of modellen).

Wat de meesten zeiden, om gezien te worden hoeft je niet elke dag te posten, sterker nog, als je in die spiraal terecht komt gaat het altijd ten koste van iets. je kwaliteit, je originaliteit, je dagelijks leven, en de tijd die je kan besteden aan dingen die jou blij maken.

Lekker cliché allemaal he?

En toch zit er veel meer in dan een kern van waarheid.


Wat deze fotografen stuk voor stuk doen? Ze voeren hun eigen ideeën en concepten nog steeds uit, en dat doen ze dan voornamelijk met één iemand als model, in een enkel geval een tweede model.

De rest van de content komt voort uit betaalde opdrachten, echte klanten, echte verhalen.

Of uit fotoshoots ter promotie van bijvoorbeeld een nieuw concept, een nieuwe locatie, een nieuwe setup, enz enz.


Hiervoor heb ik nog even geprobeerd om me te beperken tot 1 plek per maand voor vrij en onbetaald werk. Dit leek een hele goede oplossing, ware het niet dat ik van vorig jaar nog steeds fotoshoots aan het herplannen was. Dit kwam met name door veel afzeggingen. Sommige ook van mijn kant hoor, want ik ben ook wel eens ziek geweest, een heel vervelend rugletsel gehad, dus sommige dingen moesten verzet worden.

Daarnaast, het aantal (vooral last minute) afzeggingen van de kant van het model, op 10 handen niet te tellen.

In sommige gevallen zelfs tot 2 keer toe, een enkele zelfs 3 keer, sindsdien was ik na 2x wel klaar en niet meer open voor weer een nieuwe afspraak.

En om op het begin van mijn verhaal terug te komen, dat was wel een beetje het zoals anderen het noemden "afvoerputje" van de fotografie.

Mensen die van alles willen, en van alles afspreken, tot puntje bij paaltje komt, dan volgt er een slap excuus (niet in alle gevallen hoor) of je spreekt elkaar de avond vooraf nog, en de dag er op hoor je 3 uur te laat "oh sorry, ik ben het helemaal vergeten"

Ik heb even gedacht dat dit aan mij lag, maar hetzelfde gebeurde bij de andere fotografen, zelfs bij de fotografen waarvan ik weet dat er mensen rond lopen die er haast een moord voor zouden plegen om met ze te mogen werken. Ergens wel een geruststelling, anderzijds heel triest dat dit zich zo heeft gemanifesteerd.  De laatste jaren (lees 5, maar het begon 10 jaar geleden al wel) is deze fotografie vorm totaal veranderd. Voorheen kon je als fotograaf een concept plaatsen, en daar werd door eigenlijk alleen maar ervaren modellen, op gereageerd. Meestal veelvuldig.

Modellen hadden doorgaans minder concepten of ideeën, geen idee waar dat aan lag, misschien omdat de fotografen allerlei en vooral diverse ideeën aandroegen? Als je het weet let me know.


Hedendaags, een beetje sinds de populariteitstijging van social media zoals instagram, is het serieuze aspect wel een beetje meer gaan verdwijnen.

En zoals gewoonlijk zal ik her en der wel mensen tegen het zere been schoppen.

Maar dat je een camera hebt, maakt je nog geen fotograaf, dat je leuk kan lachen op een foto maakt je nog geen model.

En ik ben er echt van overtuigd dat iedereen fotograaf of model kan worden. Maar niet door jezelf op social media te profileren met, ik heb een camera dus ik ben fotograaf. Of ik ben model want ik laat 3 keer per week mijn billen zien op social media en heb daarom 10.000 volgers dus ik ben model.

Even bot gezegd is er een heus overschot ontstaan aan zowel fotografen als modellen,  Wat ook helemaal prima is, iedereen moet doen waar ze blij van worden. Maar dit heeft wel tot gevolg gehad dat steeds minder mensen serieus zijn in hun afspraken, van alles willen, zonder er rekening mee te houden hoe hard sommige mensen werken om te fotograferen of model te staan.

De hele essentie van het zogeheten tfp fotograferen is verwaterd en veranderd in een ander woord voor gratis.

Ik heb er zelf ook niet altijd even goed over na gedacht, maar zolang er altijd wel iemand zal zijn die iets gratis voor een ander wil doen, moet je ook niet verwachten dat je een baan van je hobby kan maken. Tenzij je iets aan bied wat dusdanig uniek is, dat anderen het niet even snel na kunnen doen/maken.

Ik ben niet ineens geheel in de anti stand geschoten, maar ik ben er wel van overtuigd dat zolang mensen te pas en onpas letterlijk alles maar gratis doen, dat het echt een bodemloze put wordt.

Inmiddels zijn er talloze bedrijven die zo brutaal zijn om te vragen om tfp werk van zowel modellen, als fotografen als visagisten en stylisten. En dan heb je altijd een paar handen vol mensen die er nog in mee gaan ook. Vaak onder het mom van, wij zijn startend bedrijf en we hebben geen budget voor fotografie en modellenwerk. Heel leuk allemaal, maar dan is je bedrijfsplan eigenlijk wel een beetje een aanfluiting. Als je bedrijfsdoel is om producten te verkopen die je wil adverteren door ze te laten presenteren op beeld door modellen, gemaakt door fotografen en verzorgd door visagisten en stylisten, had je dat vooraf in je bedrijfsplan moeten verwerken, en dat had je mee moeten nemen in je budget berekening. 

Dat zullen er veel natuurlijk wel gewoon doen, maar waarom investeren als er altijd wel mensen zijn die het gratis voor je willen doen? Tja, goeie vraag he?


Uiteindelijk hebben veel van deze dingen bij mij tot de beslissing geleid om er niet meer aan mee te doen. Het kostte me te veel tijd, met teveel gedoe door bijvoorbeeld afzeggingen, duidelijke afspraken over de hoeveelheid foto's en toch achteraf veelvuldig vragen om meer, het opbouwen van studio sets voor een shoot die zonder opgaaf van reden of überhaupt een bericht ter afzegging dan niet door ging, en nog een hele boel andere redenen.

Heeft dat een negatief effect? Natuurlijk!

Dat houd ook in dat ik tegen serieuze mensen nee zal zeggen, of tegen gewoon hele leuke mensen, misschien loop ik dan her en der nog wel een kansje mis om iets heel moois te kunnen maken, vrienden die ondanks dat ik ze altijd het beste gun, de gunfactor van een gratis fotoshoot kwijt zijn.

Over dat laatste heb ik nog wel een hele mooie metafoor. Deze heb ik al vaker gehoord van anderen, maar hij heeft ook betrekking op mij.

Mijn beste vrienden boekten me voor een fotoshoot, of een workshop. En toen ik zei, dan hoeft je me niet te betalen, of ik geef je wel een flinke korting, zeiden ze nee. Ik betaal je de volledige prijs, en sommigen gaven me nog wat extra, in de zin van geld of een etentje, of een cadeau.

Waarom zeiden ze nee tegen mijn aanbod? In hun woorden: ïk waardeer je werk" "ik snap de waarde van je werk en tijd" "je bent eigenlijk veel meer waard dan je vraagt"

Dat was vreemd, maar ergens ook best logisch. Want als je beste vriend bakker is, wil toch ook niet zeggen dat je recht hebt op altijd gratis brood? Als mijn beste vriend bakker is die lekker brood bakt, koop ik daar mijn brood omdat ik hem steun. Dan ga ik niet naar een andere bakker.

Een ander gezegde is: Friendships end, where benefits stop.

Vrij vertaald houd een vriendschap soms op als er geen voordelen meer zijn aan de vriendschap. Bijvoorbeeld, je krijgt geen gratis brood meer. Natuurlijk was er dan nooit sprake van echte vriendschap, maar er zit wel een kern van waarheid in.

Ik merkte ook echt wel een verandering toen ik aankondigde geen nieuwe tfp samenwerkingen meer wilde aan gaan, ook niet met mensen die ik vaker heb gefotografeerd, nou is dat niet helemaal beperkt tot nul, maar dit bracht toch wel een verandering teweeg.

Simpele voorbeelden, mensen die echt altijd interactie hadden met de stories die ik plaatste op instagram, ineens geen interactie meer. Dit interesseert me echt allerminst, maar binnen 48 uur 500 volgers minder.

En waarom? Wat was er veranderd? Er was niets meer gratis te krijgen. En vast niet iedereen is om die reden weg gegaan, maar het percentage met een andere reden zal niet heel hoog zijn, dat zou dan wel extreem toevallig geweest zijn lijkt me.

Dus, ja. Het heeft zeker ook in zekere zin negatieve effecten gehad. Voor zover je het als negatief wil zien. Ik zie het als, de mensen die weg gaan omdat er niets gratis is, zijn de mensen die je niet volgen omdat ze je werk mooi vinden, maar omdat ze wat anders van je willen. 

Het laatste wat ik gedaan heb in mijn overweging was een aantal bekende fotografen vragen of ze een onafhankelijke mening wilden geven en me wilden vertellen welke 5 foto's ze mijn beste werk vonden, en waarom.

En ja, ik heb ze gewoon netjes vergoed voor deze dienst waar ik om vroeg, want ik waardeer hun werk en tijd, ook al zeiden 3 van de 5 meteen al dat het me niks ging kosten en dat ze dat graag wilden doen.

Wat op viel, vier van de vijf gekozen foto's waren bij al deze fotografen hetzelfde. En sommigen kozen 5 foto's die gelijk waren aan de keuze van een ander. Dat wil niet zeggen dat alle andere foto's gewoon prut zijn natuurlijk. Maar wel dat er bepaalde foto's uit sprongen.

Het vreemdste er aan was dat bij alle 5 de fotografen exact dezelfde foto's op nummer 1 en 2 stonden, én, dat ik die zelfde mening heb, ook al is die van mij niet onafhankelijk.

Wat er dan uit kwam in een notendop? Zonder al te veel naar het technische gedeelte te kijken, want dat is gewoon goed, straalt het er echt vanaf dat er op alle fronten met hart en ziel aan is gewerkt. Aan de kant van het model, straalt het gehele beeld kracht uit en iemand die volledig in haar element is. Aan de kant van de fotograaf (ik dus) zie je dat er aandacht is besteed aan het technische gedeelte, de belichting, de compositie en de nabewerking is belachelijk gedetailleerd (dit was na het zien van de originele bestanden)

Ik ben ook niet alles wetend, en soms is de mening van een ander ontzettend verhelderend. Ook al waren deze meningen eigenlijk gelijk aan wat ik al lang wist.

Het advies was ook een beetje gelijk aan wat ik al wist door gewoon even heel goed te kijken naar de werkwijze van deze mensen. Voor de eigen concepten, weten ze precies wat ze willen maken, hoe ze dit willen maken en met wie ze dit kunnen maken.

Wat 4 van de 5 aangaven was dat er ooit een keuze was gemaakt, dezelfde die ik uiteindelijk heb gemaakt. Een keuze die er voor zorgde dat probeersels, en zelf bedachte concepten niet onder druk uitgevoerd hoefden te worden. Want deze toch wel grote namen, hebben toch een soort verwachtingspatroon bij mensen waar mee ze samenwerken. Alles wat ze delen met de rest van de wereld ziet er subliem uit. Dus de verwachting is dan automatisch, mijn foto word ook subliem. Zelfs als er vooraf word gezegd dat het een experimenteel iets is waar ze geen garanties op kunnen geven. Vaak werd er nog wel een extra fotoshoot geplanned waar dan wel de garantie op resultaat op zat omdat de fotograaf dit al vaker had gefotografeerd. En dus extra, en gratis werk, waarbij door sommige van de modellen dan alle energie gestoken werd in dat ene concept en bij het experimentele gedeelte zaten ze er soms maar een beetje verveeld bij, wat ook wel terug te zien was op de foto's.

En dan was er nog het stukje werken met mensen die je nog nooit eerder hebt gezien. Natuurlijk werkt dat prima, en zeker als je beide ervaren bent in je vak. Maar toch is er dan altijd weer een stuk introductie nodig, een stuk waar in je tijd besteed aan het zoeken naar wat wel en niet goed werkt. Voor de fotografen vaak hoeken en belichting enz. en voor het model bijvoorbeeld het tempo van de fotograaf, de ruimte waar mee je kan werken, enz enz. En in een enkel geval loopt het gewoon een beetje stroef. Ook al is dat misschien 1 op de 1000 keren, soms ben je gewoon niet geheel compatible met iemand. Lang verhaal kort, er zijn toch een hele boel onzekerheden of variabelen.

Ik laat heel bewust namen uit deze blog, want er is her en der ook wel wat informatie met me gedeeld die "de buitenwereld" niet te zien of horen krijgt over het algemeen. Dit is niets negatief over anderen, wees gerust, maar wel een stukje persoonlijke ervaringen, en een stukje gevoel wat daar bij komt kijken.

Bijvoorbeeld dat ze soms experimentele dagen hebben waar op vrijwel niets gaat zoals ze willen. concepten die niet mooi vertalen naar een foto. Rekwisieten en outfits die niet werken, niet passen, of gewoon niet mee werken. Een hele dag werken en proberen zonder een gewenst resultaat.

En toch, toch geen weggegooide dag, en geen stress. Geen stress, want er was voor niemand prestatiedruk. Toch een leuke dag, want al falend in het idee wel kei hard gelachen, en gewoon algemene gezelligheid. En met name omdat de onzekerheden en variabelen wel een beetje werden uitgesloten.

Je wil als fotograaf, of als model ook niet het gevoel dat je de tijd van de ander aan het verzieken bent omdat iets niet helemaal lukt, niet in één keer goed gaat, of dat je zoals we dat allemaal wel eens hebben gewoon je dag niet helemaal hebt. Iets wat ik vanuit mijn prestatie gerichtheid vrij snel zal hebben. Als iemand een fotoshoot bij me boekt doe ik er alles aan om er voor te zorgen dat de resultaten naar verwachting zijn, en is een beetje aanklungelen, en we zien wel eigenlijk geen optie. Dus dan is het ook wel fijn om te horen dat je de tijd van de ander niet verdoet, en ook om dat gevoel ook niet te krijgen.

Dat is één van de redenen waarom de fotografen die ik heb benaderd eigenlijk heel terughoudend zijn in samenwerkingen. Voor 95% werken ze aan hun eigen projecten, of die van het model, met 1 model samen. En alle overige fotoshoots zijn op een handvol na betaalde opdrachten of hebben een commercieel oogpunt. Bijvoorbeeld fotografen met een cliënt closet, een soort garderobe met kleding en rekwisieten die gebruikt mogen worden door klanten tijdens fotoshoots. Dan is het heel leuk dat je als fotograaf eigenlijk maar samenwerkt met 1 model, maar dat ene model gaat niet even alle maten kleding bijvoorbeeld passen. En je wil toch wel op je website kunnen laten zien waar klanten allemaal keuze uit hebben. Natuurlijk kan dat prima op een paspop, maar dat geeft toch vaak een minder indrukwekkend beeld als een foto van iemand die bijvoorbeeld die ene mooie jurk draagt, met een mooie scene er omheen. Dan word er nog wel eens afgeweken van het soort exclusieve concept, en worden er (vaak alsnog uit een hele selecte pool) modellen gevraagd om eens model te staan in die kleding. Maar hey!? is dat dan niet een soort van commercieel? In zekere zin wel natuurlijk, maar dat is het ook wel als je op tfp basis werkt in het algemeen, die foto's dienen als het ware ook om je werk als fotograaf , visagist of stylist te verkopen, of als model om jezelf te presenteren aan casting bureaus, of eender wie. Maar vaak wordt een model wel ergens mee vergoed bij dit soort projecten. Zij het een fotoshoot naar keuze, gebruik van een kledingstuk voor een eigen project, etc etc. Een beetje de ene hand wast de andere principe.

Het is voor mij een lange zoektocht geweest, eentje waarvan ik hoop dat deze startende fotografen bespaard blijft. Het enige stukje commercieel oogpunt van deze blog, in mijn 1 op 1 workshops vertel ik je precies wat mijn zoektocht naar wat ik precies wilde bereiken binnen de fotografie in hield, waar de grotere valkuilen liggen, en hoe je hier mee om kan gaan en hoe je soms jezelf kunt wapenen tegen deze obstakels. Ik heb zelf nooit workshops, masterclasses of een studie gevolgd. Ik ging het zelf wel even uit zoeken allemaal. En dat is prima! Maar achteraf gezien had ik vele malen beter af geweest als ik 5 jaar geleden iemand had, die me precies kon vertellen wat wel en niet zou werken, zonder enig eigen belang daar in. Want ja er waren mensen die me vanalles hebben verteld waar ik niet naar luisterde, en absoluut, sommige dingen zijn 100% waar gebleken, maar het gros werd vooral verteld uit eigen belang. Bijvoorbeeld bang zijn om 1 klant mis te lopen omdat ik hetzelfde als wat zij deden wel even gratis wilde doen.

Als ik heel eerlijk ben had ik daar 5 jaar geleden graag duizenden euro's aan besteed, dat had me heel veel tijd, geld, frustratie enz enz bespaard.

Dus, ik heb wat dingen veranderd. Dingen die voor een deel ook echt wel in eigen belang zijn. Waar ik van vind dat ik daar ook wel het recht toe heb om aan mezelf te denken. Dat wil niet zeggen dat nu alles in het kader van geld staat. Dat wil zeggen dat er grenzen zijn, die ik graag wil bewaken.

In de afgelopen jaren, en dat zijn geen klopjes op mijn eigen schouder, maar gewoon de feiten zoals ze zijn, heb ik veel tijd gestopt in het blij maken van anderen, zonder enig eigen belang. Fotoshoots doen zonder er voor betaald te krijgen, foto's die ik zelf nooit ga plaatsen uit pricavy redenen, maar wel talloze uren aan werk en onkosten.  En dat is prima. Daar heb ik zelf voor gekozen, en een blij gezicht is ook veel waard natuurlijk. Maar uiteindelijk ontkom je er niet aan dat er na heel veel van dat soort werk, een beetje van wordt uit gegaan dat mensen je te pas en onpas voor alles kunnen benaderen en je dat wel gratis of voor niks doet. En dat werd ook wel heel merkbaar. 

"Hey, ik heb een heel gaaf idee, en ik denk dat je dat echt leuk vind!"

Wat in veel gevallen ook wel zo was, absoluut leuk idee. Tot ik ergens aan gaf, dat ik het wel heel leuk vond en ik er ook zeker goed mee zou kunnen werken, maar niet tfp of onbetaald. Vragen staat altijd vrij uiteraard, maar nee is ook een antwoord, en dat botste nogal eens.....

"Ja, maar.... met haar heb je dat wel geshoot!" of "je vind het toch leuk, wat is het probleem dan?" of "oh je vind zeker het idee wel gaaf, maar ik ben natuurlijk niet mooi genoeg" Als je denkt dat ik dat soort dingen nooit te horen heb gekregen zit je er echt goed naast.... Voor mij is dit een beetje hetzelfde als van die fotografen die modellen aanspreken, en dan is eigenlijk direct of na een tijdje toch wel de hoofdmoot dat de fotograaf een naakt shoot, lingerie shoot of boudoir shoot of een extremere of meer kinky  vorm daarvan wil. En zodra het model in kwestie aangeeft dat niet te willen, er toch op doorgaan of gewoon heel erg gaan lopen drammen.  Iets wat ik dus ook echt not done vind. Nee is nee, en daar moet dan verder eigenlijk ook geen discussie meer over ontstaan om iemand van mening te doen veranderen.

Simpel voorbeeldje uit eigen ervaring. Als je het zelf ook leest... Hoi :D 

Ik had een fotoshoot idee, en een locatie idee, de locatie was een verlaten gebouw, en nee dat was niet vrij toegankelijk, dat deed ik vroeger wel vaker, het zogeheten urbexen. Ik vind dat soort locaties heel mooi, en op een foto ziet het er vaak geweldig uit. Meestal doe ik zelf wel even voor onderzoek, even de locatie bekijken een paar weken voor dat ik er met iemand heen ga voor een shoot. Is het toegankelijk zonder iets te vernielen of forceren, is het een gevaarlijke locatie door instortingsgevaar etc etc.

Dat had ik in dit geval niet gedaan omdat de locatie pas op de dag voor de shoot ter sprake kwam. Dus we hebben afgesproken om de gok te nemen en gewoon te gaan kijken.  Ja, de locatie was te bereiken over een klein hekje heen, maar wel een flink stuk lopen en best wel een opgave, zeker als je dan nog rustig een fotoshoot wil doen.  Ik zelf heb er weinig bezwaren tegen, want dit viel reuze mee ten opzichte van andere urbex locaties waar ik geweest ben.

Ik ben misschien niet de beste persoon om gevoel of emotie 100% goed in te schatten, maar ik dacht wel te merken dat er bij het model enige vorm van twijfel was over naar die locatie toe gaan. Dus ik heb het gevraagd, en ik weet dat ik dan ook gewoon een eerlijk antwoord krijg. Dus ja, er was twijfel, maar dan hadden we wel een flinke reis gemaakt voor niks.  En dan is mijn enige antwoord, bij ook maar enige twijfel, doen we het niet. Jammer van de reiskosten en tijd, we gaan niks doen waar je niet 100% achter staat. Ook niet om mezelf veren toe te bedelen, maar dit is voor mijn gevoel wel hoe het hoort te werken. Want hoe makkelijk is een dergelijke situatie om op iemands gevoel in te spelen? Door bijvoorbeeld de reistijd en kosten aan te halen, of te benadrukken dat het allemaal wel mee valt en goed komt enz enz. En als je 150 kilometer van huis bent op een afgelegen locatie met zijn tweeën leent de hele situatie zich daarvoor natuurlijk heel goed. Dingen die ik helaas ook al vaker voorbij heb horen komen. Of tijdens fotoshoots ineens toch heel erg druk gaan leggen op het verwijderen van kleding om het maar even netjes te zeggen. Helaas ook wel aan de orde van de dag, en niet iets wat ik toevallig ooit 1 keer heb gehoord, maar veelvuldig.

Dus, nee is nee. En elke vorm van twijfel is ook nee in dat soort gevallen. En dat zou naar mijn idee hetzelfde moeten zijn wanneer iemand mij ergens om vraagt. Nee is dus gewoon nee.

Al met al zijn er voor mij dus ook dingen veranderd. 

Zo werk ik niet meer op tfp basis, een beslissing die ik eigenlijk al heel lang geleden had moeten maken. Nogmaals, niets ten nadele van de mensen waarmee ik heb samengewerkt, het grootste deel blijven gewoon leuke mensen. Maar het was wel één van de grotere frustratie bronnen uit mijn privé leven. Vandaar, en mede dankzij wat anderen die me eigenlijk gewoon in jip en janneke taal hebben gezegd wat zij vonden dat ik moest doen, heb ik de keuze gemaakt om mijn eigen projecten en experimentele projecten nog maar bij één iemand neer te leggen, en best kans dat ik dan uitzonderlijk een keer zal horen dat het idee haar niet echt aanspreekt, dikke prima, dan gaat er gewoon een idee in de prullenbak.  Maar wat dat betreft is het iemand met wie ik qua ideeën heel goed op één lijn zit, en dan weet ik ook precies wat ik wel en niet kan verwachten. Geen stress of werkdruk, altijd relaxed, dus dat is iets wat mij persoonlijk veel meer rust geeft. Haar eigen ideeën vallen ook wel in mijn straatje, dus ook prima te combineren op 1 dag meestal. En dan is het natuurlijk ook wel gewoon leuk dat mensen waar je tegen op kijkt unaniem maar onafhankelijk van elkaar zeggen dat foto's uit eerdere shoots mijn beste werk zijn, en ze eigenlijk ook allemaal wel zeggen dat ze zelf niet voor niets doorgaans maar met één iemand aan eigen projecten werken, en heel eerlijke mening terug, de foto's uit die projecten zijn ook hun beste werk. De rest is eveneens prachtig en magisch, maar die beelden springen er voor mij ook het meeste uit.

Een andere verandering die daar uit voort komt is dat ik een omschakeling moest maken van, eerst een idee krijgen en op basis daarvan een model zoeken, naar al weten wie ik als model wil vragen, en op basis daarvan mijn idee bedenken. Maar dat is prima te doen wanneer iemand je meer dan voldoende inspiratie geeft.

Daarnaast heb ik de keuze gemaakt om zo nu en dan in plaats van de standaard te boeken fotoshoots, fotoshoot dagen te gaan organiseren. Daarvoor heb ik mijn volgers op instagram een flink aantal vragen gesteld waar op ze konden stemmen. Dagen waarbij ik de locatie kies, en wanneer het een studio shootdag is, de setup kies, en aan de hand daarvan kunnen mensen die geinteresseerd zijn zich aanmelden. Doorgaans zal dit inhouden, tijdsloten van 1 uur, en hetzelfde inbegrepen als wanneer je een individuele fotoshoot bij me boekt, maar wel tegen een aanzienlijk lagere prijs. Dus een beetje een win win situatie.

En een laatste verandering die ik nu vrij definitief heb doorgevoerd, is dat ik niet meer als fotograaf naar evenementen ga, zoals bijvoorbeeld kingdom elfia. Mocht ik wel gaan dan zal dat zijn zonder camera, of in een uitzonderlijk geval om met een heel select groepje mensen te werken.

Tot voorkort was ik lid van een aantal privé groepen/servers waar evenementen in georganiseerd worden, hier ben ik onlangs ook maar uitgestapt omdat ik er toch niet meer heen zal gaan.

Daarnaast hoor ik toch wel waar en wanneer er iets plaats vind, dus mocht ik me daar in ooit nog eens bedenken.....

Lang verhaal weer, ik ga er niet van uit dat iemand het helemaal leest,


Maar als je dat wel hebt gedaan, dank je wel voor je tijd en moeite!

En mocht je er op willen reageren, feel free!